Beyinde Damarsal Hastalıklar Nelerdir? Sorusunun yanıtı için Op. Dr. Selçuk AYDIN´ın kişisel web sitesinden en iyi bilgilere ve detaylara ulaşabilirsiniz.
Birçok beyin damar hastalığının bariz belirtileri yoktur. Bu yüzden düzenli olarak muayene olmalı ve sağlıklı alışkanlıklara sahip olmalısınız.Serebrovasküler ya da beyin damar hastalıkları, beynin bir bölümünde kan akışının geçici olaraka ya da tamamen durduğu hastalıklardır.
Hemen hemen herkes inme ya da anevrizma yaşayan birini tanımaktadır. Bu hastalıkların, bazı durumlarda ölüme sebep olan kalıcı etkileri olabilir. Kendinizi korumak için, hayatınıza ve alışkanlıklarınıza dikkat etmelisiniz.
Yine de, çoğu insan beyin damar hastalıkları konusundan çok bilgi sahibi değildir. Sizin, sevdiğiniz birinin ya da arkadaşınızın başından böyle bir durum geçmediyse yüksek tansiyon, kolesterol ya da obezite gibi bazı etkenlerin beyin sağlığınızı nasıl etkilediğini anlamak güç olabilir.
Sağlıklı ve genç insanları da etkileyen felç gibi diğer durumlarsa ne yazık ki hayatın mantık dışı ve üzücü gerçeklerdir.
Önüne geçilebilir beyin damar hastalıkları sebebiyle her yıl birçok ölüm meydana gelmektedir. Bu tarz hastalıkları ve belirtilerini öğrenmek için vaktinizi harcamaya kesinlikle değer.Başlangıçta belirttiğimiz gibi, beyin damar hastalıkları beyne giden kan akışında bir sorun çıktığında görülür. Kan akışındaki değişiklik 2 tür probleme yol açabilir: iskemik ve hemorajik.
İskemik, en yaygın olan türdür ve genellikle her hastada aynı sorundan ortaya çıkar: ateroskleroz (damar tıkanıklığı).
Daha önceki yazılarımızda birçok kez aterosklerozdan bahsetmiştik. Beyin damarlarındaki iltihapla birlikte kolesterol seviyesinin yükselmesiyle ortaya çıkar. Tüm bunlar yavaş yavaş kan damarlarında plak oluşumuna yol açar.
Bu durum beyninize giden kan akışını sekteye uğratır ve sonunda bilişsel problemlere ve bunamaya sebep olur.
Önlem almanın ve iyi bir yaşam tarzı edinmenin meyvelerini yaş ilerledikçe almaya başlarsınız.
Serebral tromboz
* Tromboz iskemik inmedir.
* Vakaların %80’inin sebebi budur.
* Beyindeki damarların tromboz ile tıkanması sonucu oluşur.
Böyle bir durumda beyindeki damarlar tamamen tıkanmadan önce bazı belirtiler ortaya çıkar.
Bu yüzden aşağıdaki belirtilere gereken dikkati göstermek gerekiyor:
* Vücudun bir tarafından uyuşukluk ya da karıncalanma
* Şiddetli baş ağrısı
* İletişim kurmada ya da bir şeyleri anlamada zorluk yaşama
* Baş dönmesi ve yürüyememe
* Görme bozuklukları
Serebral embolizm
Beyin embolisi, iskemik kaynaklı bir başka beyin damar hastalığıdır. Önceki durumda asıl sebep trombozken, bu duruma sebep olan şey plaktır.
Daha açık olmak gerekirse, tromboz önemli bir atar damarın duvarında oluşan ve dolaşımı engelleyen kan pıhtısıdır. Atar damar duvarından kopan bir parça plak beyne ulaşır ve beyin embolisi gerçekleşir.
Beyin trombozunun aksine, plak oluşturduğu tıkanıklıktan çok daha uzaklara, örneğin kalbe kadar gidebilir. Tromboza benzer belirtiler gösterir; vücudun bir tarafında uyuşukluk hissi ve kendini ifade etmede ya da iletişim kurmada zorluk yaşama gibi.
Erken teşhis konulduğu takdirde, “tPA” adındaki bir ilaç plağın parçalanmasını sağlayabilir. İlaç etkisini gösterirse yaşam beklentisi oldukça artar.
Serebral ve intraserabral hemoraji
İskemik kaynaklı iki en yaygın beyin hastalığından bahsettik. Şimdi ise hemorajik kaynaklı beyin hastalıklarından bahsetmek istiyoruz.
En yaygın olanı anevrizmadır. Bu durumlarda, beyindeki kan damarlarında anormal bir genişleme söz konusudur.
* Bir anevrizma yırtıldığında, serebral hemoraji görülür.
* Anevrizmanın etkilerine rağmen, iskemik inmeler zarar vermeye ve her yıl binlerce insanın canına mal olmaya devam eder.
Anevrizmanın en büyük sorunu, çok fazla belirtisi olmamasıdır. Bazı insanlar, yıllarca beyin damarlarının bir tanesinde ufak bir delikle yaşarlar. Ta ki basınç anında damar yırtılana kadar.
Subaraknoid hemoraji
Subaraknoid hemoraji genellikle yüksek tansiyonun sebep olduğu bir durumdur. Bu yüzden yüksek tansiyonunuz varsa dikkatli olmalısınız.
Bu durumda, kan damarı aynı şekilde yırtılır. Yırtık, beyin ve kafatası arasındaki yerde oluşur ancak hiç zaman beynin içine girmez.
Böyle bir yırtığın ardından ölüm tehlikesi, duruma ne kadar hızlı müdahale edildiğine bağlı olarak değişir. Aşağıdaki belirtilere dikkat etmek gerekir:
* Konsantre olmada zorluk yaşamak
* Parlak ışıklardan rahatsız olmak
* Asabiyet, huysuzluk, kişilikte değişiklikler
* Boyun ve omuz ağrıları
* Kusma ve baş dönmesi
* Nöbet geçirme
En önemli belirtisi görüş ile alakalıdır. Birkaç dakikalığına görme kaybı yaşayabilirsiniz, çok parlak ışıklar görmeye başlayabilirsiniz ya da diğer görme sorunları yaşayabilirsiniz.
Herhangi bir problem ya da ufak da olsa bir anormallik sezdiğinizde içgüdülerinize güvenmek en doğrusudur. Hemen bir doktora görünebilirsiniz.