Kafa travmaları sık karşılaşılan bir konudur. Kafa travmaları ülkemizde zaman zaman birinci sırada ölüm nedenidir. Çocuklarda ölüm sebepleri arasında üçüncü sırada yer almaktadır. Lösemiye bağlı ölümlerden 5 kat,beyin tümörlerine bağlı ölümlerden 18 kat daha fazla ölüme sebep olmaktadır.
Ülkemizde 15 saniyede bir kafa travması olmakta ve her 12 dakikada bir kişi kafa travmasından ölmektedir. Travma ölümlerinin yaklaşık %50’si kafa travması ile ilgilidir ve taşıt travmasına bağlı ölümlerin %60’tan fazlası kafa travmasına bağlıdır.
Kafa travmaları çeşitli şekillerde meydana gelebilir:
1- Trafik kazaları
2- İş kazaları
3- Yüksekten düşmeler
4- Darplar
5- Delici ve kesici aletlerle yaralanmalar
6- Ateşli silahlarla yaralanmalar vs.
SINIFLAMA
Kafa travmalarını 2 ana grupta inceleyebiliriz.
1- AÇIK KAFA TRAVMASI: Beyin içi ile dış ortam arasında ilişki vardır.Beyinin bir kısmı dışarıda olabilir.Direkt zedelenme vardır.Bu nedenle beyin ve zarlarının iltihaplanması riski taşıdığından önemlidir.
2-KAPALI KAFA TRAVMASI: Beyin ile ile dış ortam arasında ilişki yoktur.Yani kafatası kemiği sağlamdır.Beyin boşluğu içine hava girmez.
Kafa travmaları sonucunda:
1- Direkt beyin harabiyeti olabilir: Travma anında olur. Beyin hasarı vardır. Bunların düzelmesi mümkün değildir.
2- Travma sonucu beyin dokusu parçalanmamıştır. Ancak kanlanmanın bozulması sonucu iskemi (Kan damarının yaralanma sonucunda yeterli kanı taşıyamaması), infarkt (Beyin damarının tıkanmasına bağlı beyin dokusunun harabiyeti), hematom (Kanama) gibi tedavi edilebilen durumlar ortaya çıkabilir.
SKALP (KAFATASI DERİSİNİN) YARALANMALARI
Skalp vücudun en çok kanlanan dokularından birisidir. Travma sonucu kesi meydana gelebilir. Çok kanamalı seyreder. Kanama varsa kontrol altına alınmalıdır.
Her skalp kesisinde kafatası kemiklerinde kırık veya çatlak olmaz. Halk arasında yanlış bir inanış vardır. Skalp kesisine “kafa kırılması” olarak bakıldığından hasta sahipleri bu konuda çok endişeli olurlar. Özellikle acil servise müracaat eden küçük çocuk velileri çok heyecanlı olurlar. 1-2 cm.lik cilt kesileri için çok büyük bir telaşa kapılırlar.
Kafa travmalarının % 20 si olayın ilk saatlerinde hastaneye nakli gerçekleşinceye kadar ölür. Genelde kafa travması ile müracaat eden hastaları 24 saatlik gözlem için hastaneye yatırmak gereklidir. Çünkü 24 saat içinde beyin kanaması veya beyin ödemi (Beyin şişmesi) meydana gelebilir. Ve acil ameliyata ihtiyaç duyulabilir.